Những cung đường đèo luôn ẩn chứa sự nguy hiểm nhưng lại sở hữu vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ. Tứ đại đỉnh đèo: Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ, Mã Pí Lèng đã trở thành điểm khám phá vô cùng ưa thích của du khách khi đến với miền Tây Bắc xa xôi của Việt Nam.

Đèo Ô Quy Hồ - Vua đèo vùng Tây Bắc

Đèo Ô Quy Hồ còn có tên gọi khác là đèo Hoàng Liên (do đèo vượt qua dãy núi Hoàng Liên Sơn), hoặc đèo Mây (do trên đỉnh đèo quanh năm mây phủ). Ô Quy Hồ là một trong số những cung đường đèo dài, hiểm trở và hùng vĩ bậc nhất ở vùng núi Tây Bắc, thường được mệnh danh là “Vua đèo vùng Tây Bắc”.

Tên gọi Ô Quy Hồ bắt nguồn từ tiếng kêu da diết của một loài chim, gắn liền với câu chuyện tình yêu không thành của một đôi trai gái. Nằm ở độ cao 2.035m so với mặt nước biển, đèo Ô Quy Hồ được dân địa phương gọi là “Cổng trời” do trên đỉnh đèo quanh năm mây phủ, tạo nên cảnh sắc đẹp, hấp dẫn, thu hút biết bao du khách.

Đèo Ô Quy Hồ nằm trên quốc lộ 4D, có chiều dài lên tới gần 50 km, trong đó 2/3 quãng đường thuộc địa phận huyện Tam Đường (tỉnh Lai Châu), 1/3 quãng đường còn lại nằm ở phía Sa Pa (tỉnh Lào Cai), đỉnh đèo cũng chính là ranh giới giữa hai tỉnh. Đây là con đèo dài nhất trong tứ đại đỉnh đèo vùng Tây Bắc.

Độ cao của dãy Hoàng Liên Sơn cũng khiến cho khí hậu của hai bên đèo được phân định tại Cổng Trời trở nên khác biệt. Mùa đông, bên phía Tam Đường trời vẫn ấm áp thì bên Sa Pa đã có những cơn gió lạnh cắt da cắt thịt, cả ngày sương mù bao phủ, tầm nhìn rất hạn chế và núi rừng chìm trong mây. Vào mùa hè, nếu bên đèo Sa Pa khí hậu mát mẻ trong lành thì bên đèo Tam Đường lại xuất hiện những cơn nóng khô hanh do ảnh hưởng của gió Lào. Vào những đợt thời tiết giá rét đỉnh đèo Ô Quy Hồ phủ kín băng tuyết, thu hút nhiều phượt thủ lên đây check-in, chụp hình.

Đèo Khau Phạ - Tuyệt đỉnh của vùng cao Yên Bái

Đèo Khau Phạ nằm trên quốc lộ 32, khu vực giáp giới giữa huyện Văn Chấn và huyện Mù Cang Chải của tỉnh Yên Bái. Con đèo này dài hơn 30 km, nằm ở độ cao 1.200 m so với mực nước biển và đi qua nhiều địa danh nổi tiếng. Sở dĩ đèo có tên là Khau Phạ bởi đèo vượt qua đỉnh núi Khau Phạ - ngọn núi cao nhất Mù Cang Chải.

Do nằm rất cao so với mực nước biển nên thời tiết ở đây quanh năm mát mẻ. Một ngày ở Khau Phạ có tới tận 4 mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Tuy nhiên, khung cảnh nhìn từ đèo Khau Phạ đẹp nhất có lẽ là vào mùa lúa chín, tầm tháng 9, tháng 10 hàng năm. Lúc này thời tiết thuận lợi, mây trời trong xanh, đặc biệt là những thửa ruộng bậc thang bắt đầu khoác lên mình màu vàng của lúa chín, mờ ảo trong sương sớm, đẹp vô cùng. Đây cũng là thời điểm mà nhiều dân phượt lựa chọn chinh phục để có thể mãn nhãn với phong cảnh tuyệt vời.

Đèo Pha Đin - Hùng vĩ nhưng không kém phần thơ mộng

Đèo nằm trên quốc lộ 6, đường từ Hà Nội lên Điện Biên, ở ranh giới giữa 2 tỉnh Sơn La và Điện Biên, cách thành phố Sơn La 66km.

Đèo dài 44km với điểm cao nhất nằm ở độ cao 1.648m so với mực nước biển, địa thế rất hiểm trở với một bên là vách núi, một bên là vực sâu. Có độ dốc trung bình từ 8 - 10%, con đường ngoằn ngoèo với 8 cung đường cua hết sức nguy hiểm, bán kính đường cong dưới 15m và bên cạnh đó là vô số các khúc cua tay áo, cua chữ A, chữ Z, mùa mưa đi lại rất khó khăn. Nếu quan sát từ xa, cung đường đèo tựa như một sợi dây thừng khổng lồ đang buộc nối những quả núi lại gần với nhau lơ lửng giữa mây trời. Từng khúc quanh co, ngoằn ngoèo, khúc khuỷu lên xuống đầy ngoạn mục, tất cả đều góp phần tạo nên vẻ đẹp riêng biệt cho ngọn đèo Pha Đin.

Trên lưng chừng đèo Pha Đin thường mịt mờ mây phủ, dưới chân đèo là những bản làng lác đác. Đứng trên dốc đèo phía tỉnh Điện Biên nhìn xuống du khách sẽ thấy thung lũng Mường Quài trải rộng với ngút ngàn màu xanh của đồi núi.

Đèo Mã Pí Lèng - Vạn Lý Trường Thành của Việt Nam

Đèo Mã Pí Lèng là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20km vượt một đỉnh núi có độ cao khoảng 2.000m thuộc Cao nguyên Đồng Văn. Đèo nằm trên con đường mang tên Hạnh Phúc nối liền thị trấn Đồng Văn và thị trấn Mèo Vạc.

Con đường Hạnh Phúc đã được hàng vạn thanh niên xung phong thuộc 16 dân tộc của 8 tỉnh miền Bắc Việt Nam làm trong 6 năm (1959 - 1965), trong đó riêng đoạn đèo Mã Pí Lèng được các thanh niên trong đội cảm tử treo mình trên vách núi làm trong 11 tháng. Chính vì thế mà con đèo này được ví như Vạn Lý Trường Thành của Việt Nam hay Kim Tự Tháp của người Mông.

Con đường Hạnh Phúc chạy qua 6 huyện, thành phố của Hà Giang với trên 20 xã, phường, thị trấn. Ngoài ý nghĩa thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, giờ đây con đường còn trở thành tuyến đường ưa thích của đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước đến với Cao nguyên đá Đồng Văn - Công viên địa chất toàn cầu UNESCO...

Mã Pì Lèng được hiểu theo nghĩa đen là sống mũi con ngựa còn theo nghĩa bóng tên gọi này chỉ sự nguy hiểm của đỉnh núi, nơi những con ngựa leo lên dốc cao đến mức phải tắt thở. Lên đỉnh Mã Pì Lèng ngắm nhìn dòng sông Nho Quế xanh quanh năm, những đỉnh núi cao vời vợi khiến những ai đến đây đều thấy như lạc vào tiên cảnh, ung dung, tự tại giữa đất trời.